Η Δανική κυβέρνηση σκοπεύει να τροποποιήσει τον ισχύοντα νόμο για τη σεξουαλική βία και να θέσει το ζήτημα της συναίνεσης και όχι της βίας στη βάση για τον προσδιορισμό του βιασμού. Ωστόσο, ορισμένα ζητήματα παραμένουν άλυτα.

Υπήρξε ευρεία υποστήριξη για το νομοσχέδιο στη πρώτη κοινοβουλευτική ακρόαση την περασμένη Παρασκευή. «Είναι ώρα για το δικαίωμα της σεξουαλικής αυτοδιάθεσης να γίνει το επίκεντρο του βιασμού. Ως κοινωνία, πρέπει να παρέχουμε στα θύματα βιασμού τη νομική προστασία που δικαιούνται», έγραψε ο υπουργός Δικαιοσύνης Nick Hækkerup στο το σημείωμά του προς το Κοινοβούλιο.

Η Δανία παραδοσιακά βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο σε ότι αφορά την ισότητα των φύλων, ωστόσο η σεξουαλική βία είναι ευρέως διαδεδομένη και ο αριθμός των αναφερόμενων καταγεγραμμένων περιπτώσεων είναι χαμηλός.

Το 2018, το Συμβούλιο Πρόληψης Εγκλημάτων υπολόγισε ότι περισσότερες από 6.700 γυναίκες ήταν θύματα τέτοιων πράξεων, αλλά μόνο 1.300 περιπτώσεις αναφέρθηκαν στην αστυνομία, με αποτέλεσμα να υπάρχουν 69 καταδίκες.

«Όταν μιλούσαν σε επιζώντες, μας είπαν ότι ο κύριος λόγος για τον οποίο δεν ανέφεραν τον βιασμό ήταν ο νομικός ορισμός», δήλωσε η Helle Jacobsen, διευθύντρια του προγράμματος για θέματα φύλου της Διεθνούς Αμνηστίας. Από το 2017, η οργάνωση, μαζί με τοπικές ομάδες ακτιβιστών και επιζώντες, εργάζεται για την ευαισθητοποίηση και την προώθηση πολιτιστικής αλλαγής.

Οι ομάδες δικαιωμάτων των γυναικών είναι πεπεισμένες ότι ο νέος νόμος περί συναίνεσης θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο σεβασμό για τη σεξουαλική αυτοδιάθεση και σε λιγότερες κακοποιήσεις: «Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή για τη Δανία, επειδή ο νόμος περί συναίνεσης είναι και μια μεγάλη νίκη για την ισότητα», δήλωσε η Jacobson.

Ισότητα, αλλά όχι για όλες τις γυναίκες

Η άλλη πλευρά του νομίσματος είναι ότι δεν θα επωφεληθούν όλες οι γυναίκες από το νέο νόμο.

Η εργασία στο σεξ στη Δανία αποποινικοποιήθηκε το 1999, ωστόσο δεν θεωρείται νομικά ως επάγγελμα. Οι εργαζόμενες στο σεξ παραμένουν στιγματισμένες, αγωνίζονται χωρίς να προστατεύονται τα εργασιακά τους δικαιώματα, ενώ δεν καλύπτονται και σε θέματα υγείας. 

 «Όποιος μπορεί να έχει σχέση με πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ θα μπορούσε να διωχθεί. Για παράδειγμα, πολλοί ιδιοκτήτες διστάζουν να νοικιάσουν διαμερίσματα σε πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ», δήλωσε η Polina Bachlakova, εθελόντρια της ΜΚΟ The Red Van. 

Λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, η κατάσταση για τις εργαζόμενες στο σεξ έχει γίνει ακόμη πιο δύσκολη. «Κινδυνεύω να πεταχτώ εκτός σπιτιού από τον ιδιοκτήτη μου επειδή δεν μπορώ να πληρώσω το ενοίκιο», δήλωσε μια κοπέλα από τη Νιγηρία που εργάζεται στο Istedgade, η οποία ήθελε να παραμείνει ανώνυμη. «Με άφησε να μείνω προς το παρόν, γιατί δεν μπορεί να βρει κάποιον άλλο για να το νοικιάσει».

Οι περισσότερες εργαζόμενες στο σεξ που εργάζονται είτε σε εξωτερικούς χώρους είτε στα διαμερίσματα τους, είναι μετανάστριες χωρίς έγγραφα από τη Νιγηρία, την Ανατολική Ευρώπη και την Ταϊλάνδη.

Για κάποιες υπήρχαν μερικά μέτρα στήριξης και ενδυνάμωσης, ωστόσο, οι περισσότερες δεν μπορούσαν να ενταχθούν μέσα σε αυτά, όπως και μία εργαζόμενη στο σεξ από την Νιγηρία η οποία δήλωσε «Δεν είχα να φάω για αρκετές μέρες».

Εν τω μεταξύ, οι αυστηρές πολιτικές της κυβέρνησης για το μεταναστευτικό έχουν επιδεινώσει την κατάσταση. «Η πολιτική είναι, ότι θεωρείτε έγκλημα το να έρχεσαι εδώ χωρίς έγγραφα και η όποια βία ή ταλαιπωρία έχεις περάσει εξαιτίας αυτού, είναι δικό σου λάθος», δήλωσε η Malene Muusholm, συντονίστρια της ΜΚΟ Reden International, η οποία παρέχει συμβουλές προς θύματα εμπορίας ανθρώπων. 

Οι μετανάστριες που εργάζονται στο σεξ αντιμετωπίζουν ολοένα και πιο τρομερές καταστάσεις. «Δεν είμαστε εγκληματίες. Αυτό δεν είναι κάτι που μας αρέσει, αλλά πρέπει να το κάνουμε για να ζήσουμε», εξήγησε μία εργαζόμενη στο σεξ από την Νιγηρία. Εάν ένας πελάτης γίνει βίαιος και τις κακοποιήσει, τις περισσότερες φορές αρνούνται να αναζητήσουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη με το φόβο ότι το ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό θα τις αναφέρουν στις αρχές.

Ο κίνδυνος απέλασης από τη Δανία και ο φόβος του να μην βγάλουν αρκετά χρήματα ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν, είναι οι κύριες ανησυχίες των κοριτσιών. «Τα τελευταία 10 χρόνια, καταγράψαμε δύο βιασμούς που μας αναφέρθηκαν. Ήταν θύματα εμπορίας ανθρώπων και ως εκ τούτου είχαν νόμιμο έδαφος να παραμείνουν στη χώρα, αλλά σίγουρα τα περιστατικά είναι πολύ περισσότερα», δήλωσε η Muusholm. «Πολλές εργαζόμενες στο σεξ από την Ανατολική Ευρώπη μας αναφέρουν ότι συχνά ξυλοκοπούνται είτε τους συντρόφους τους, είτε από τους trafficker, ακόμα και από τους ίδιους τους πελάτες. Μας ενημερώνουν συνήθως έπειτα από ένα χρόνο ή έξι μήνες αργότερα, καθώς δεν πιστεύουν ότι είναι σημαντικό και ότι αυτό αποτελεί μέρος της καθημερινότητας τους».

Το φάντασμα του στιγματισμού

«Κατά τη διάρκεια του lockdown, παρατηρήσαμε ότι οι πελάτες έγιναν πιο επιθετικοί και πιο βίαιοι», δήλωσε η Bachlakova. Ο ρόλος του Red Van είναι να παρέχει ένα ασφαλές μέρος όπου οι εργαζόμενες στο σεξ θα έχουν βασική φροντίδα και θα ενημερώνονται για τα προληπτικά μέτρα. «Ανεξάρτητα από την κατάσταση της ζωής ενός ανθρώπου, όλες και όλοι αξίζουν να έχουν ένα αξιοπρεπές μέρος για να εργαστούν και να έχουν ισότιμη πρόσβαση σε υποστηρικτικές υπηρεσίες».

Ο φόβος του στιγματισμού και της “ετικέτας” είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι γυναίκες δεν αναφέρουν περιπτώσεις βιασμού: «Οι επιζώντες εκφράζουν φόβους ότι θα κριθούν από τους γύρω τους καθώς και από τις αρχές», δήλωσε η Jacobsen της Διεθνούς Αμνηστίας. Η έκθεσή της οργάνωσης δείχνει ότι σχεδόν το 50% των επιζώντων βιασμού που έρχονται σε επαφή με την αστυνομία δηλώνουν ότι δεν είναι ικανοποιημένες με τον τρόπο που τις αντιμετώπισαν.

Δείτε Επίσης

Ερντογάν: O Κιλιτσντάρογλου είναι ΛΟΑΤΚΙ και “διεστραμμένος”.

Πολλές γυναίκες της Δανίας πιστεύουν επίσης ότι το νομικό σύστημα απέτυχε για εκείνες. «Το 2019 υπήρχαν μόνο 79 καταδίκες. Αυτό μειώνει πραγματικά το επίπεδο εμπιστοσύνης στο νομικό σύστημα, επειδή οι γυναίκες αισθάνονται ότι υπάρχει μια πολύ μικρή πιθανότητα ότι η καταγγελία τους θα προχωρήσει όπως πρέπει», δήλωσε η Jacobsen.

Το Reden International θέλει να ακολουθήσει μια πιο ολιστική προσέγγιση όσον αφορά τις περαιτέρω τροποποιήσεις του νόμου για τη σεξουαλική βία. «Θα θέλαμε έναν νόμο όπου οποιοσδήποτε ανεξαρτήτως εγγράφων θα έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει τυχόν περιστατικό βίας ή και βιασμού εναντίον του. Θα θέλαμε να έχουμε μια κοινωνία όπου οι δράστες θα διώκονται και θα συλλαμβάνονται, και τα θύματα θα νιώθουν ασφάλεια στο να καταγγείλουν τα περιστατικά στην αστυνομία», δήλωσε η Muusholm.

Δείτε επίσης

♦ Διαβάστε: ΜΑΡΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΥ: Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΤΡΑΝΣ ΑΤΟΜΑ, ΜΑΚΡΙΝΟ ΟΝΕΙΡΟ…

♦ Διαβάστε: COVID-19: ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΡΑΝΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΣΕΞ

♦ Διαβάστε: ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΣΕΞ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΚΙΝΚΥ ΑΝΕΚΔΟΤΑ