Αυξήθηκαν τα περιστατικά ρατσιστικής βίας το 2017

Την ετήσια έκθεση του για το 2017 παρουσίασε το μεσημέρι της Τετάρτης 28 Μαρτίου 2018 το δίκτυο καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας, στην οποία αναλύονται τα ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα της καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας και εγκλημάτων μίσους από τις 42 οργανώσεις που συμμετέχουν σε αυτό.

Όπως ανέφερε και κατά την διάρκεια της παρουσίασης των στοιχείων η κυρία Τίνα Σταυρινάκη, βοηθός συντονίστρια του Δικτύου, το 2017 παρατηρήθηκε η συνύπαρξη αντίρροπων τάσεων που συνέθεσαν και διαμόρφωσαν το πεδίο της ξενοφοβίας, του ρατσισμού, της ρατσιστικής βίας.

«Γίνεται ολοένα φανερότερο ότι η διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος προσδιόρισε σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη του κλίματος. Από τη μια πλευρά όλο και περισσότεροι δήμοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο και προσφύγων σε διαμερίσματα, καλλιεργώντας με αυτό τον τρόπο την αποδοχή της διαφορετικότητας, σε συνέχεια του πνεύματος αλληλεγγύης που χαρακτήρισε τα δύο προηγούμενα έτη τη σχέση της τοπικής κοινωνίας με τον προσφυγικό και μεταναστευτικό πληθυσμό.

Από την άλλη, οι συνθήκες διαμονής των προσφύγων και των μεταναστών στα νησιά συνέβαλαν καθοριστικά στην ενίσχυση της τοπικής ξενοφοβικής ρητορικής, με ακραίες εκδηλώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις» εξήγησε η κυρία Σταυρινάκη.

Kατά την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017, το Δίκτυο κατέγραψε, μέσω συνεντεύξεων με τα θύματα, 102  περιστατικά ρατσιστικής βίας έναντι 95 που ήταν το 2016 με περισσότερα από 120  θύματα. Σε 34 περιστατικά στοχοποιήθηκαν μετανάστες ή πρόσφυγες λόγω εθνικής ή εθνοτικής προέλευσης, θρησκείας ή χρώματος.

Σε ένα περιστατικό στοχοποιήθηκε εργαζόμενος στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες λόγω χρώματος, ενώ σε επτά στοχοποιήθηκαν υπερασπιστές ανθρώπινων δικαιωμάτων και εργαζόμενοι οργανώσεων ή φορέων που παρέχουν υπηρεσίες σε πρόσφυγες.

Σε 47 περιστατικά στοχοποιήθηκαν ΛΟΑΤKI άτομα και άτομα που συνδέονται με κάποιο άτομο ΛΟΑΤΚΙ, έναντι 57 το 2016. Μπορεί εδώ να παρατηρείται μια μικρή μείωση των περιστατικών που έχει καταγράψει το δίκτυο όμως την ίδια στιγμή  παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των επιθέσεων προς τρανς ανθρώπους.

Σε 11 από 5, το 2016, περιστατικά στοχοποιήθηκαν ιεροί ή συμβολικοί χώροι και η εβραϊκή κοινότητα και σε 2 περιστατικά στοχοποιήθηκαν ημεδαποί λόγω θρησκείας. Σε 1 περιστατικό στοχοποιήθηκε άνδρας Ρομά λόγω εθνοτικής καταγωγής. Σε 37 περιστατικά (έναντι 31 το 2016) στοχοποιήθηκαν περισσότερα του ενός θύματος, ενώ σε 55 περιστατικά η επίθεση τελέστηκε από ομάδα τουλάχιστον 2 ατόμων.

Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των περιστατικών, οι 46 καταγράφεστε αφορούσαν απειλές και εξύβριση, οι 36 σωματικές βλάβες, οι 9 παρενόχληση και βεβηλώσεις και 2 φθορά ξένης ιδιοκτησίας. Οι περισσότερες επιθέσεις (42) συνέβησαν σε νέους ανθρώπους ηλικίας 19-30 ετών, ενώ σε 54 περιστατικά τα θύματα ήταν άνδρες εκ των οποίων 9 τρανς άνθρωποι.

Σχετικά με την γεωγραφική διασπορά τα περισσότερα έγιναν στην Αττική και σε δημόσιους χώρους όπως σε  πλατείες ή κοντά σε ξενώνες φιλοξενίας. Κατά δήλωση των θυμάτων στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι δράστες είναι Έλληνες.

Κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου παρουσιάστηκαν και τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας που κοινοποιήθηκαν στο δίκτυο. Για το 2017 οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. κατέγραψαν 184 περιστατικά με πιθανολογούμενο ρατσιστικό κίνητρο, εκ των οποίων σε 112 επιλήφθηκαν διενεργώντας αστυνομική προανάκριση ενώ στα υπόλοιπα περιστατικά επιλήφθηκαν, κατόπιν εισαγγελικών παραγγελιών, για τη διενέργεια προκαταρκτικών εξετάσεων.

Από την διερεύνηση των περιστατικών προέκυψε ότι σε 133 περιστατικά το κίνητρο των δραστών ήταν η καταγωγή-χρώμα-φυλή, σε 29 ο σεξουαλικός προσανατολισμός,  σε 28 η θρησκεία, σε 12 η ταυτότητα φύλου και σε 9 η αναπηρία. Ως προς το είδος των δραστών καταγράφηκαν 84 περιστατικά με εμπλεκόμενους πολίτες, 59 με εμπλεκόμενους αγνώστους δράστες και 24 περιστατικά με εμπλεκόμενους αστυνομικούς.

Ενδιαφέρον προκαλεί,σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Δημήτρης Κατσιαβάρας, υπαστυνόμος Ά, Διεύθυνση Κρατικής Ασφαλείας, τμήμα κοινωνικών ζητημάτων και αντιμετώπισης ρατσισμού, ότι η πλειονότητα των θυμάτων είναι Έλληνες και ακολουθούν άνθρωποι θύματα ρατσιστικής βίας από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Συμπερασματικά την περασμένη χρονιά ενισχύθηκαν οι επιθέσεις με χαρακτηριστικά βίας από οργανωμένες ομάδες κατά μεταναστών, προσφύγων αλλά και των υπερασπιστών τους με το δίκτυο να εκφράζει την ανησυχία του για την ενίσχυση των επιθέσεων από ομάδες με modus operandi που θυμίζει πρακτικές ομάδων κρούσης.

Ταυτόχρονα το Δίκτυο αναγνώρισε τα θετικά μέτρα που έχουν ληφθεί για την καταπολέμηση της ρατσιστικής βίας και χαιρέτησε τα αντανακλαστικά των αρμόδιων αρχών. Ωστόσο, όπως ειπώθηκε, χρειάζεται μακρόπνοος σχεδιασμός και διαρκής προσπάθεια ώστε να δημιουργηθεί ένα αδιάτρητο σύστημα, εντός του οποίου το ρατσιστικό έγκλημα θα διερευνάται και θα τιμωρείται όπως αρμόζει.

Χαιρετισμό απηύθυναν εκ μέρους του υπουργού Δικαιοσύνης ο κ. Δημήτρης Μελίδης και η γενική γραμματέας διαφάνειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων κυρία Μαρία Γιαννακάκη, ενώ την συζήτηση συντόνισε ο κ. Γεώργιος Σταυρόπουλος, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα δικαιώματα του ανθρώπου.