Το έργο και οι συστάσεις του ΠΟΥ για τη προαγωγή της υγείας των τρανς προσώπων.
Των Virginia Macdonald, Annette Verster, Maeve B. Mello, Karel Blondeel, Avni Amin, Niklas Luhmann, Rachel Baggaley, Meg Doherty
Μετάφραση: Πάρβη Πάλμου
Abstract
Εισαγωγή
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καθοδηγείται από το παγκόσμιο πρόγραμμα εργασίας με τον στόχο ένα δισεκατομμύριο περισσότεροι άνθρωποι να έχουν καθολική κάλυψη υγείας (UHC). Για να επιτευχθεί η πρόσβαση για τα πιο ευάλωτα πρόσωπα πρέπει αρχικά να είναι εγγυημένη και να τους δοθεί προτεραιότητα. Ο ΠΟΥ έχει αναλάβει δεσμεύσεις να αναπτύξει τεκμηριωμένη καθοδήγηση για να εργαστεί προς την καθολική κάλυψη υγείας για τρανς και τα φυλοδιαφορετικά πρόσωπα (από τούδε και στο εξής συντομογραφικά: TGD). Αυτό το άρθρο περιγράφει το έργο του ΠΟΥ σχετικά με τα άτομα TGD (trans and gender diverse) την τελευταία δεκαετία.
Συζήτηση
Το 2011, ο ΠΟΥ ανέπτυξε κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη και τη θεραπεία του HIV και των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) σε άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και φυλοδιαφορετικά πρόσωπα. Το 2013, η «ομάδα αναφοράς της κοινωνίας των πολιτών για τον HIV» κάλεσε τον ΠΟΥ να παράσχει συγκεκριμένες οδηγίες για τα άτομα TGD. Οι αξίες και οι πρακτικές των TGD ατόμων εξετάστηκαν από τον ΠΟΥ για πρώτη φορά, ο οποίος ενημέρωσε την ανάπτυξη των Ενοποιημένων Κατευθυντήριων Γραμμών του 2014 του ΠΟΥ για την Πρόληψη, τη Διάγνωση, τη Θεραπεία και τη Φροντίδα για Βασικούς Πληθυσμούς. Οι κατευθυντήριες γραμμές του 2014 περιελάμβαναν ένα ολοκληρωμένο πακέτο για την υγεία που σχετίζεται με τον ιό HIV και τις παρεμβάσεις που επιτρέπουν ειδικές εκτιμήσεις για τα TGD πρόσωπα, καθώς και μια ειδική σύνοψη πολιτικής το 2015. Τα περιφερειακά γραφεία του ΠΟΥ ανέπτυξαν ή και υποστήριξαν την ανάπτυξη σχεδίων για την υγεία των τρανς ανθρώπων και τον ιό HIV το 2014 και 2016. Μια έκθεση του 2015 του ΠΟΥ για τη σεξουαλική υγεία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη νομοθεσία διευκρίνισε τις επιβλαβείς επιπτώσεις των νόμων που εισάγουν διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου. Το 2019, η 11η έκδοση της διεθνούς ταξινόμησης ασθενειών ανέδειξε την αφαίρεση της διεμφυλικότητας ως ψυχικής και συμπεριφορικής διαταραχής. Η πρώτη κατευθυντήρια γραμμή του ΠΟΥ για τις παρεμβάσεις αυτοεξυπηρέτησης, που ενημερώθηκε το 2021, περιλάμβανε βασικά ζητήματα σχετικά με τα TGD άτομα. Το 2022, οι ενημερωμένες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για βασικούς πληθυσμούς περιλαμβάνουν ένα πακέτο προτεραιότητας όχι μόνο για τον HIV, αλλά και για την ιογενή ηπατίτιδα και τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες παρεμβάσεις στην υγεία για TGD άτομα. Ωστόσο, απαιτείται μια ευρύτερη και πιο συγκεκριμένη προσέγγιση για την υγεία και μεγαλύτερη εστίαση σε κοινωνικά ζητήματα για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών υγείας των TGD ατόμων.
Ευρήματα
Η κατανόηση και η δέσμευση του ΠΟΥ για την υγεία των TGD ατόμων έχει εξελιχθεί και βελτιωθεί την τελευταία δεκαετία. Μαζί με επαγγελματικούς και κοινοτικούς οργανισμούς τρανς υγείας, ο ΠΟΥ θα πρέπει τώρα να αρχίσει να αναπτύσσει τεκμηριωμένη παγκόσμια καθοδήγηση για την υγεία των TGD προσώπων ως μέρος της αποστολής του για την υποστήριξη της καθολικής κάλυψη υγείας για όλους.
- ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Δέκατο Τρίτο Γενικό Πρόγραμμα Εργασίας καθορίζει τη στρατηγική του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την περίοδο 2019–2023. Επικεντρώνεται σε τριπλάσια δισεκατομμύρια στόχους για την επίτευξη μετρήσιμων επιπτώσεων στην υγεία των ανθρώπων σε επίπεδο χώρας. Οι στόχοι του είναι να διασφαλίσουν έως το 2023 ότι ένα δισεκατομμύριο περισσότεροι άνθρωποι θα προστατεύονται καλύτερα από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για την υγεία. ‘Ενα δισεκατομμύριο περισσότεροι άνθρωποι απολαμβάνουν καλύτερη υγεία και ευημερία και ένα δισεκατομμύριο περισσότεροι άνθρωποι επωφελούνται από την καθολική κάλυψη υγείας (UHC) [1]. UHC σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιούν τις προαγωγικές, προληπτικές, θεραπευτικές, αποκαταστατικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες υγείας και προϊόντα που χρειάζονται, επαρκούς ποιότητας για να είναι αποτελεσματικά, διασφαλίζοντας επίσης ότι η χρήση αυτών των υπηρεσιών δεν εκθέτει τον χρήστη σε οικονομικές δυσκολίες [2].
Για τα τρανς και τα φυλοδιαφορετικά άτομα (TGD), καθώς και για άλλους βασικούς πληθυσμούς σε σχέση με τον HIV, υπάρχουν πρόσθετα εμπόδια για την πρόσβαση στη UHC. Τα δομικά εμπόδια που περιορίζουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας για τα TGD άτομα περιλαμβάνουν το στίγμα, τις διακρίσεις, τη βία, την ποινικοποίηση και την έλλειψη νομικής αναγνώρισης του φύλου. Αυτά μπορεί να επιδεινωθούν από άλλες ευπάθειες, όπως η αναπηρία, η εθνικότητα, το καθεστώς μετανάστη ή πρόσφυγα, ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η φτώχεια. Σε χώρες όπου τα TGD άτομα αναγνωρίζονται επίσημα, τα προγράμματα ασφάλισης υγείας σπάνια καλύπτουν εξειδικευμένη φροντίδα γι’ αυτήν την κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας που επιβεβαιώνει το φύλο τους. Επιπλέον, η απουσία έμπειρων και εκπαιδευμένων κλινικών γιατρών σε σχέση με τα τρανς θέματα που μπορούν να παρέχουν ποιοτική, εξειδικευμένη φροντίδα μπορεί να δημιουργήσει επιπλέον εμπόδια για τα TGD άτομα από την καθολική πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας [3]. Αλλά η έννοια του UHC, στην οποία «κανείς δεν μένει πίσω» όπου και τα πιο ευάλωτα πρόσωπα θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα (προοδευτική καθολικότητα), παρέχει ευκαιρίες στα TGD άτομα να υποστηρίξουν τη συμπερίληψη των ειδικών αναγκών υγείας τους στα εθνικά πακέτα υγείας [4] . Καθώς ο ΠΟΥ υποστηρίζει τις χώρες να υλοποιήσουν το UHC, ορισμένες χώρες εργάζονται επίσης για την καλύτερη εκπροσώπηση των TGD ατόμων στην πολιτική και τον σχεδιασμό και για καλύτερη κατανόηση και καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των ειδικών αναγκών υγείας τους [5]. Σε αυτό το σχόλιο, ανατρέχουμε στην ανάπτυξη κανόνων και προτύπων από τον ΠΟΥ για την υγεία και την ευημερία των TGD ατόμων.
- ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Ιστορικά, στο πλαίσιο του ΠΟΥ, υπήρξε περιορισμένη εστίαση στις ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης των TGD ατόμων. Μόλις το 2008, ο ΠΟΥ πραγματοποίησε μια παγκόσμια διαβούλευση με θέμα «Πρόληψη και θεραπεία του HIV και άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων (ΣΜΝ) για άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και τρανς πληθυσμούς» και τόνισε για πρώτη φορά ότι «[…] πολλά τρανς πρόσωπα διαμαρτύρονται όταν χαρακτηρίζονται ως άνδρες που κάνουν σεξ με άντρες, αφού δεν αυτοπροσδιορίζονται ως άνδρες» [6] . Αυτή η δήλωση αφορούσε μόνο τις τρανς γυναίκες, εξαιρουμένων των τρανς ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες. Οι συστάσεις από την παγκόσμια διαβούλευση του 2008 ζητούσαν από τον ΠΟΥ να αναπτύξει καθοδήγηση για την παροχή ενός τεκμηριωμένου πακέτου παρεμβάσεων για την πρόληψη και τη θεραπεία του HIV και των ΣΜΝ μεταξύ τρανς γυναικών και ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο όρος «άντρες που κάνουν σεξ με άνδρες» υιοθετήθηκε από επιδημιολόγους, εστιάζοντας αποκλειστικά σε σεξουαλικές συμπεριφορές που οδηγούν στη πρόσκτηση και μετάδοση του HIV και όχι σε πολιτισμούς, κοινότητες και ταυτότητες, παραβλέποντας σημαντικά την ποικιλομορφία των φύλων. Επιπλέον, η εστίαση σε αυτό το στάδιο ήταν μόνο στις τρανς γυναίκες λόγω του υψηλού τους φορτίου μόλυνσης από τον ιό HIV με ανεπαρκή στοιχεία σχετικά με το βάρος της μόλυνσης από τον ιό HIV στους τρανς άνδρες. Το 2011, το τμήμα του ΠΟΥ για τον HIV ανέπτυξε τέτοιες κατευθυντήριες γραμμές και, ενώ αναγνώριζε ότι οι τρανς γυναίκες ήταν ξεχωριστός πληθυσμός από τους άνδρες που κάνουν σεξ με άντρες, δεν έγιναν συστάσεις ειδικά για τα τρανς πρόσωπα [7]. Αντίθετα, όλες οι συστάσεις σχετικά με τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες εφαρμόστηκαν έμμεσα στις τρανς γυναίκες.
Το 2013, η ομάδα αναφοράς της κοινωνίας των πολιτών για τον HIV, μια συμβουλευτική ομάδα στον ΠΟΥ, κάλεσε τον ΠΟΥ να παράσχει συγκεκριμένες συστάσεις για τα TGD άτομα, αναγνωρίζοντας ότι αυτό ήταν ένα συνεχιζόμενο σημαντικό κενό στην καθοδήγηση του ΠΟΥ. Σε απάντηση, μια ποιοτική αξιολόγηση των αξιών και των πρακτικών των TGD ατόμων που σχετίζονται με τον HIV ανατέθηκε από τον ΠΟΥ η πρώτη παγκόσμια μελέτη του ΠΟΥ που περιελάβανε ρητά τους τρανς άνδρες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπήρχε ανεπαρκής διαθεσιμότητα ειδικών πληροφοριών υγείας και επίμονα εμπόδια στην πρόσβαση και τη χρήση των υπηρεσιών υγείας, συμπεριλαμβανομένου του στιγματισμού, των διακρίσεων, των νομικών περιορισμών που σχετίζονται με την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, την ποινικοποίηση και τη βία. Τα αποτελέσματα έδειξαν επίσης έλλειψη κατανόησης και εκπαίδευσης μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της υγείας για την παροχή φροντίδας με ευαισθησία και επιβεβαίωση του φύλου και ιδιαίτερα ότι τα TGD άτομα έδωσαν προτεραιότητα στη φροντίδα που επιβεβαιώνει το φύλο έναντι άλλων παρεμβάσεων υγείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με ΣΜΝ και HIV [8].
Το Παναμερικανικό Γραφείο Υγείας, το περιφερειακό γραφείο του ΠΟΥ για την Αμερική (PAHO/WHO), είχε επίσης επισημάνει την υγεία των TGD ως ένα θέμα στο οποίο τα κεντρικά γραφεία του ΠΟΥ χρειάζονταν να παρέχουν καλύτερη παγκόσμια καθοδήγηση. Έχοντας επίγνωση της ανάγκης για προβολή της τρανς κοινότητας στην αγγλόφωνη Καραϊβική, η PAHO/WHO δημοσίευσε το «Σχέδιο για την Παροχή Ολοκληρωμένης Φροντίδας για Τρανς Άτομα και τις Κοινότητές τους στην Καραϊβική και σε άλλες Αγγλόφωνες Χώρες» το 2014 [9]. Το «Σχέδιο» δημοσιεύτηκε αφού τα κράτη μέλη του PAHO/WHO ενέκριναν ένα ψήφισμα για τις χώρες να αντιμετωπίσουν τις αιτίες των διαφορών στην πρόσβαση και τη χρήση των υπηρεσιών υγείας για λεσβίες, ομοφυλόφιλους, αμφιφυλόφιλους και τρανς (LGBT) άτομα [10], το οποίο ακολούθησε το 2018, με μια έκθεση που αναλύει την κατάστασή τους στην Αμερική [11]. Η έκθεση συνέστησε ανοιχτά στις χώρες «να πάψουν να θεωρούν τις διεμφυλικές ταυτότητες ως παθολογία», «να δημοσιεύουν ορατές δηλώσεις μη διάκρισης που αναφέρονται ρητά στον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα/έκφραση φύλου και δικαιώματα επίσκεψης για συντρόφους του ίδιου φύλου σε περιπτώσεις νοσηλείας», «να συλλέγουν ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου για να παρακολουθούν τυχόν εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα LGBT άτομα κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και φραγμούς», μεταξύ άλλων. Το 2015, ακολουθώντας παρόμοια μορφή, η περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού κυκλοφόρησε το «Σχέδιο για την Παροχή Ολοκληρωμένης Φροντίδας για Τρανς Άτομα και Τρανς Κοινότητες» υπό την ηγεσία του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) σε στενή συνεργασία με τον ΠΟΥ και άλλους [12].
Τα περιφερειακά προσχέδια παρέχουν έναν πρακτικό οδηγό για να βοηθήσουν τις χώρες να εφαρμόσουν υπηρεσίες υγείας για TGD άτομα. Και τα δύο περιλαμβάνουν τον τρόπο διεξαγωγής της υποδοχής και εγγραφής των TGD ατόμων με σεβασμό και τη φυσική εξέταση που περιγράφει λεπτομερώς τα βήματα για την παροχή φροντίδας ευαίσθητης στον σεξουαλικό προσανατολισμό, ταυτότητα και έκφραση φύλου. Επιπλέον, παρείχαν καθοδήγηση σχετικά με τη συγκεκριμένη υγειονομική περίθαλψη που σχετίζεται με τη φυλομετάβαση, συμπεριλαμβανομένης της ορμονοληψίας και της χειρουργικής επέμβασης για την επιβεβαίωση του φύλου. Επιπλέον, το 2016, ο ΠΟΥ συνεργάστηκε με άλλους εταίρους των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), τεχνικές υπηρεσίες και δίκτυα TGD ατόμων για την ανάπτυξη του TRANSIT, ενός εργαλείου εφαρμογής για ολοκληρωμένα προγράμματα HIV και STI με διεμφυλικά άτομα, τα οποία επικεντρώθηκαν στην υποστήριξη και την ενδυνάμωση των TGD κοινοτήτων [13].
Ο ρόλος των κεντρικών γραφείων του ΠΟΥ είναι να θέτει κανόνες και πρότυπα. Το 2014, ο ΠΟΥ δημοσίευσε τις «Ενοποιημένες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία και τη φροντίδα για βασικούς πληθυσμούς με HIV», προωθώντας ένα ολοκληρωμένο πακέτο για παρεμβάσεις που σχετίζονται με τον ιό HIV για βασικούς πληθυσμούς. Αυτή η καθοδήγηση και η σχετική σύνοψη πολιτικής περιελάμβαναν συγκεκριμένες συστάσεις για τα TGD άτομα, όπως αυτές που σχετίζονται με την πρόσβαση σε αποστειρωμένες βελόνες και σύριγγες για την ένεση ορμονών, τον έλεγχο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας για τρανς άνδρες, τη χρήση από του στόματος αντισυλληπτικών και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ ορμονών για την επιβεβαίωση του φύλου και αντιρετροϊκών φαρμάκων. Η κατευθυντήρια γραμμή περιλάμβανε επίσης συμπεριληπτικό λεξιλόγιο για καλύτερη ποιότητα και ευαίσθητη παροχή υγειονομικής περίθαλψης για τα TGD άτομα, συνιστώντας ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να είναι ευαίσθητοι και να γνωρίζουν τις ειδικές ανάγκες υγείας των TGD ατόμων, ιδίως κατά τη διάρκεια της εξέτασης των γεννητικών οργάνων και της συλλογής δειγμάτων. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι ειδικές για TGD παρεμβάσεις για την υγεία συμπεριλήφθηκαν σε κατευθυντήρια γραμμή του ΠΟΥ [8, 14].
Οι Ενοποιημένες Κατευθυντήριες Γραμμές του 2014 ήταν επίσης η πρώτη παγκόσμια καθοδήγηση που περιελάμβανε παρεμβάσεις ως μέρος ενός προτεινόμενου ολοκληρωμένου πακέτου παρεμβάσεων για τον ιό HIV ως απάντηση στον αντίκτυπο που έχουν τα διαρθρωτικά εμπόδια στα TGD άτομα και άλλους βασικούς πληθυσμούς στην πρόσβαση και χρήση των υπηρεσιών υγείας [8, 14].
Ένα χρόνο αργότερα, οι ειδικές ανάγκες των νέων που ζουν με HIV αντιμετωπίστηκαν σε μια τεχνική σύνοψη του ΠΟΥ, η οποία υπογράμμισε την πολυπλοκότητα της αντιμετώπισης του HIV ενώ αναγνωρίζονται και αποτυπώνονται οι διαφορετικές ταυτότητες φύλου μεταξύ των νέων, τα πιθανά συνοδά προβλήματα ψυχικής υγείας, το π στίγμα και η απομόνωση από οικογένειες και κοινότητες [15]. Επιπλέον, το 2016, ο ΠΟΥ συνέστησε προφύλαξη πριν από την έκθεση (prEP) για όλα τα άτομα που διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο HIV, συμπεριλαμβανομένων των διεμφυλικών γυναικών [16].
Το 2015, ο ΠΟΥ υπέγραψε κοινή δήλωση με άλλες υπηρεσίες του ΟΗΕ που ζητούσε τον τερματισμό των διακρίσεων και της βίας για λόγους φύλου ή σεξουαλικής ταυτότητας, μεταξύ άλλων σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης [17]. Επίσης, το 2015, ο ΠΟΥ δημοσίευσε μια έκθεση για τη σεξουαλική υγεία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη νομοθεσία, διευκρινίζοντας τις επιβλαβείς επιπτώσεις των νόμων που εισάγουν διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου, προτείνοντας παράλληλα τρόπους βελτίωσης των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τη φροντίδα που επιβεβαιώνει το φύλο. Ακόμη, υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης με ευαισθησία ως προς το φύλο και αντιμετώπιση της βίας κατά TGD ατόμων [18]. Το 2016, το Κοινό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το HIV/AIDS (UNAIDS) και η Παγκόσμια Συμμαχία Εργατικού Δυναμικού Υγείας του ΠΟΥ εκκίνησαν από κοινού την ατζέντα με στόχο τις μηδενικές διακρίσεις στην υγειονομική περίθαλψη [19]. Η ατζέντα καθόριζε ένα σχέδιο δράσης επτά τμημάτων, όλα σχετικά με την εξάλειψη του στιγματισμού κατά των TGD ατόμων, το οποίο περιελάμβανε άρση νομικών και πολιτικών φραγμών, θέσπιση προτύπων για υγειονομική περίθαλψη χωρίς διακρίσεις, ενδυνάμωση της κοινότητας και μηχανισμούς και πλαίσια παρακολούθησης, αξιολόγησης και λογοδοσίας.
Η συνεχιζόμενη ανάλυση της υιοθέτησης των συστάσεων που περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ του 2016 για τους βασικούς πληθυσμούς σε σχέση με τον HIV στις περιοχές της Αφρικής, δείχνει σταθερά χαμηλή απορρόφηση αυτών που αφορούν τα TGD άτομα, με μόνο 10 από τα 49 (20%) Εθνικά Στρατηγικά Σχέδια για τον HIV (NSP) το 2020. Μια παρόμοια ανάλυση στην περιοχή της Αμερικής έδειξε μεγαλύτερη απορρόφηση, αλλά παρόλα αυτά με λιγότερες από τις μισές (6 στις 14) των χωρών της Καραϊβικής να έχουν αναφερθεί σε τρανς ή φυλοδιαφορετικά άτομα στα NSP τους. Από την άλλη πλευρά, το 100% [19] των χωρών της Λατινικής Αμερικής ανέφεραν τρανς άτομα ή άτομα με διαφορετική φυλή και το 58% από αυτούς συμπεριέλαβαν τη γλώσσα σχετικά με την ανάγκη αναθεώρησης των εθνικών νόμων, πολιτικών ή πρακτικών που ποινικοποιούν τα τρανς ή τα άτομα με διαφορετική φυλή. Επιπλέον, το 42% των ΕΣΠ από χώρες της Λατινικής Αμερικής συνέστησαν την εκπαίδευση των παρόχων υγείας ώστε να είναι ευαίσθητοι σε αυτόν τον πληθυσμό.
Ως μέρος του κανονιστικού του ρόλου, ο ΠΟΥ είναι επίσης υπεύθυνος για τη Διεθνή Ταξινόμηση των Νοσημάτων (ICD) και εργάζεται για την ανάπτυξή της με πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων. Ο ICD χρησιμοποιείται για τον καθορισμό της επιλεξιμότητας και της πρόσβασης σε υπηρεσίες και ασφάλιση υγείας και μπορεί να διευκολύνει τη συλλογή δεδομένων που καθοδηγούν τις αποφάσεις πολιτικής και προγράμματος. Από το 1992 έως το 2019, το ICD ταξινόμησε παραλλαγές του διπόλου του αρσενικού-θηλυκού ως «τρανσεξουαλισμό» ως ψυχική και συμπεριφορική διαταραχή [20]. Αυτή η ταξινόμηση ενίσχυσε το στίγμα και τα εμπόδια στη φροντίδα των TGD ατόμων. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την ταξινόμηση ICD-10, πολλά TGD άτομα χρειάζονταν διάγνωση από ψυχίατρο προτού μπορέσουν να έχουν πρόσβαση στη φροντίδα που επιβεβαιώνει το φύλο τους, όπου ήταν διαθέσιμη. Επιπλέον, η προηγούμενη ταξινόμηση δημιούργησε ένα περιβάλλον όπου ζητήματα ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, διαγνώστηκαν λανθασμένα και δεν αντιμετωπίστηκαν σωστά σε TGD άτομα. Οι TGD κοινότητες υποστήριξαν την αφαίρεση του «τρανσεξουαλισμού» από το ICD και μετά από εκτενή ανασκόπηση των αποδεικτικών στοιχείων, το 2019 το ICD-11 αντικατέστησε την προηγούμενη ταξινόμηση με την έννοια της «ασυμφωνίας φύλου» και την όρισε ως μια υγιή ιατρική κατάσταση εντός της [21]. Περαιτέρω, δεν έλειψαν οι προβληματισμοί για πλήρη αφαίρεση και αυτής τη καταχώρησης απ’ τον ICD-11, υπό το επιχείρημα έστω ως μίας ιατρικής κατάστασης ως ζήτημα σεξουαλικής υγείας τούτο δεν είναι σωστό [22]. Ωστόσο, η συμπερίληψη (στμ: της ασυμφωνίας φύλου) στον ICD αναμφίβολα βοηθά τα TGD πρόσωπα να συμπεριλαμβάνονται σε φυλο-επιβεβαιωτική φροντίδα υγείας αλλά κυρίως στη κάλυψη απ’ το ασφαλιστικό σύστημα. Αυτή η ιδιαίτερα σημαντική αλλαγή βοηθά εξαιρετικά ώστε τα TGD πρόσωπα να έρθουν ένα ακόμη βήμα πιο κοντά στην επιθυμητή ισότητα στην ασφαλιστική κάλυψη σε χώρε που αναγνωρίζεται η ταυτότητά τους.
Δεδομένης της έλλειψης στοιχείων σχετικά με την υγεία των τρανς πέραν του HIV [23] και σε διάφορες γεωγραφίες και νομικά πλαίσια, μπορεί να είναι δύσκολο να γίνουν συστάσεις γιαTGD άτομα που χρησιμοποιούν τα πρότυπα του ΠΟΥ [24]. Τα κενά στα στοιχεία και στη γνώση των αναγκών υγείας των πληθυσμών TGD απαιτούν ειδική έρευνα με προσοχή σε ασφαλείς και ηθικές μεθόδους για τη συμπερίληψή τους στην έρευνα και την ανάπτυξη συστημάτων συλλογής δεδομένων χωρίς αποκλεισμούς [25]. Το 2019, ο ΠΟΥ ανέπτυξε Ενοποιημένες Κατευθυντήριες Γραμμές για τις Παρεμβάσεις Αυτοφροντίδας για την Υγεία: Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία και Δικαιώματα, οι οποίες ενημερώθηκαν το 2021 [26]. Για πρώτη φορά, αυτές οι οδηγίες περιέχουν βασικές εκτιμήσεις που σχετίζονται με την αυτοχορήγηση ορμονών που επιβεβαιώνουν το φύλο για TGD άτομα. Η ομάδα ανάπτυξης κατευθυντήριων γραμμών ζήτησε επειγόντως περισσότερη έρευνα για να υποστηρίξει περαιτέρω τεκμηριωμένη καθοδήγηση για TGD άτομαπροκειμένου να υποστηριχθεί μια σύσταση του ΠΟΥ.
Το 2022, οι Ενοποιημένες Κατευθυντήριες Γραμμές Βασικού Πληθυσμού του ΠΟΥ για το 2016 έχουν ενημερωθεί και περιλαμβάνουν συστάσεις σχετικά με την πρόληψη της ιογενούς ηπατίτιδας και των ΣΜΝ, τη διάγνωση, τη θεραπεία και τη φροντίδα για τα TGD άτομα και άλλους βασικούς πληθυσμούς παράλληλα με τις συστάσεις που σχετίζονται με τον HIV [27]. Για αυτήν την ενημέρωση, ο ΠΟΥ ανέθεσε την έρευνα αξιών και προτιμήσεων μέσω του παγκόσμιου δικτύου των ανθρώπων του TGD, GATE (Παγκόσμια Δράση για την Ισότητα των Τρανς), για να ενημερώσει την ανάπτυξη των κατευθυντήριων γραμμών. Οι κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν επίσης πακέτα παρεμβάσεων υγείας για κάθε βασική ομάδα πληθυσμού, υπογραμμίζοντας, στην περίπτωση των TGD ατόμων, τη σημασία των εθνικών προγραμμάτων που καθιερώνουν και παρέχουν φροντίδα που επιβεβαιώνει το φύλο ή αποτελεσματική σύνδεση και παραπομπή σε υπηρεσίες που μπορούν να παρέχουν τέτοια φροντίδα. Όπως και σε προηγούμενες εκδόσεις, οι Ενοποιημένες Κατευθυντήριες Γραμμές υποστηρίζουν την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου των TGD ατόμων στα επίσημα έγγραφα για τη βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη.
- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ο ρόλος του ΠΟΥ, να προάγει την υγεία για όλους, σημαίνει ότι έχει δεσμευτεί για υγειονομική περίθαλψη χωρίς αποκλεισμούς και ισότιμη πρόσβαση για τρανς, φυλοδιαφορετικούς και όλους τους άλλους ανθρώπους. Τον Δεκέμβριο του 2020, ο Δρ Tedros Adhamon Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ έγραψε στο Twitter: «Τελικά, ο αγώνας μας δεν είναι ενάντια σε μια μεμονωμένη ασθένεια. Ο αγώνας μας είναι ενάντια σε έναν κόσμο στον οποίο οι άνθρωποι αρρωσταίνουν και πεθαίνουν απλώς επειδή είναι φτωχοί, ή γυναίκες, ή νέοι, γκέι, τρανς, εργαζόμενοι του σεξ, κάνουν χρήση ναρκωτικών ή βρίσκονται στη φυλακή. Ο αγώνας μας είναι για #HealthForAll» [28], καταδεικνύοντας τη δέσμευση υψηλότερου επιπέδου του ΠΟΥ να υποστηρίζει τις χώρες ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες υγείας των TGD ατόμων. Ενώ η δέσμευση από τον ΠΟΥ και άλλους παγκόσμιους εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των δωρητών είναι ζωτικής σημασίας, εν τέλει εναπόκειται στις χώρες να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές, να αναγνωρίσουν την ποικιλομορφία των φύλων και να αφαιρέσουν τα δομικά εμπόδια για να εξασφαλίσουν το UHC που περιλαμβάνει επίσης άτομα TGD. Η κατανόηση και η δέσμευση του ΠΟΥ για την υγεία και την ευημερία τωνTGD ατόμων έχει εξελιχθεί και βελτιωθεί, αλλά απομένουν ακόμη περισσότερα. Ενώ ο ΠΟΥ έχει επιδείξει αυξανόμενη δέσμευση για ουσιαστική δέσμευση και σε ίση βάση με τις κοινότητες TGD, αυτή η συνεργασία θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω. Μαζί με επαγγελματικούς και κοινοτικούς οργανισμούς τρανς υγείας, όπως η GATE, η WPATH και άλλοι χορηγοί του ΟΗΕ, ο ΠΟΥ θα πρέπει να διευκολύνει περισσότερη έρευνα και να αρχίσει να αναπτύσσει παγκόσμια καθοδήγηση τεκμηριωμένη με στοιχεία για τη βελτίωση της υγείας των TGD ατόμων πέρα από τον HIV, την ιογενή ηπατίτιδα και τα ΣΜΝ ως μέρος της αποστολής του υποστήριξη UHC σε όλους.
Πηγή: Wiley Online Library, Journal of the International AIDS Society https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jia2.26004?fbclid=IwAR3HnpFjIw26PdcIHhvLQP6H7rZJJfKKhDkWiJz0V3TJ5qknF6tCnSMH4dY
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
[1] World Health Organization. The thirteenth general programme of work, 2019–2023. Geneva: WHO; 2019.
[2] World Health Organization. Health in 2015 from millenium development goals to sustainable development goals. Geneva: WHO; 2015.
[3] Safer JD, Coleman E, Feldman J, Garofalo R, Hembree W, Radix A, et al. Barriers to healthcare for transgender individuals. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2016; 23(2): 168– 71.
[4] Macdonald V, Verster A, Seale A, Baggaley R, Ball A. Universal health coverage and key populations. Curr Opin HIV AIDS. 2019; 14(5): 433– 8.
[5] Chiam Z, Duffy S, Gil MG, Goodwin L, Patel NTM. Trans legal mapping report 2019: recognition before the law. Geneva: ILGA World; 2020.
[6] World Health Organization. Prevention and treatment of HIV and other sexually transmitted infections among men who have sex with men and transgender populations. Report of a technical consultation. Geneva: WHO; 2009.
[7] World Health Organization. Guidelines: prevention and treatment of HIV and other sexually transmitted infections among men who have sex with men and transgender people: recommendations for a public health approach. Geneva: WHO; 2011.
[8] World Health Organization. Consolidated guidelines on HIV prevention, diagnosis, treatment and care for key populations. World Health Organization; 2016.
[9] Pan American Health Organization, John Snow Inc, Health WPAfT. Blueprint for the provision of comprehensive care for trans persons and their communities in the Caribbean and other anglophone countries. Arlington, VA: John Snow Inc; 2014.
[10] Resolution CD52.R6 Addressing the causes of disparities in health service access and utilization for lesbian, gay, bisexual and trans (LGBT) persons. 2013.
[11] Report of the director on addressing the causes of disparities in health servcies access and utlization for lesbian, gay, bisexual and trans (LGBT) persons. 2018.
[12] Health Policy Project, Asia Pacific Transgender Network, United Nations Development Programme. Blueprint for the provision of comprehensive care for trans people and trans communities. Washington, DC: Futures Group, Health Policy Project; 2015.
[13] United Nations Development Programme, IRGT: A Global Network of Transgender Women and HIV, United Nations Population Fund, UCSF Center of Excellence for Transgender Health, Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, World Health Organization, et al. Implementing comprehensive HIV and STI programmes with transgender people: practical guidance for collaborative interventions. New York: United Nations Development Programme; 2016.
[14] World Health Organization. HIV and transgender people. Geneva: WHO; 2015.
[15] World Health Organization. HIV and young transgender people: a technical brief. Geneva: WHO; 2015.
[16] World Health Organization. Guidelines: updated recommendations on HIV prevention, infant diagnosis, antiretroviral initiation and monitoring. Geneva: WHO; 2016.
[17] Office of the High Commissioner for Human Rights. Joint statement on ending violence and discrimination against lesbian, gay, bisexual, transgender and intersex people. Geneva: OHCHR; 2015.
[18] World Health Organization. Sexual health, human rights and the law. Geneva: WHO; 2015.
[19] Joint United Nations Programme on HIV/AIDS. Agenda for zero discrimination in health-care settings. Geneva: UNAIDS; 2016.
[20] World Health Organization. ICD-10: International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems. 2nd ed. Geneva: WHO; 2004.
[21] World Health Organization. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (ICD-11). Geneva: WHO; 2019.
[22] Thomas R, Pega F, Khosla R, Verster A, Hana T, Say L. Ensuring an inclusive global health agenda for transgender people. Bull World Health Organ. 2017; 95(2): 154– 6.
[23] Blondeel K, Say L, Chou D, Toskin I, Khosla R, Scolaro E, et al. Evidence and knowledge gaps on the disease burden in sexual and gender minorities: a review of systematic reviews. Int J Equity Health. 2016; 15: 1– 9. Published online 2016 january 22. https://doi.org/10.1186/s12939-016-0304-1
[24] World Health Organization. Handbook for guideline development. 2nd ed. Geneva: World Health Organization; 2014.
[25] Reisner SL, Poteat T, Keatley J, Cabral M, Mothopeng T, Dunham E, et al. Global health burden and needs of transgender populations: a review. Lancet. 2016; 388(10042): 412– 36.
[26] World Health Organization. WHO guideline on self-care interventions for health and well-being. Geneva: WHO; 2021.
[27] World Health Organization. Consoldiated guidelines on HIV, viral hepatitis and STI prevention, diagnosis, treatment and care for key populations. Geneva: WHO; 2022.
[28] Ghebreyesus TA. Ultimately, our fight is not against a single disease. Our fight is against a world in which people get sick and die simply because they are poor, or female, or young, gay, transgender, sex workers, use drugs or are in prison. Our fight is for #HealthForAll. Twitter; 2020.
Μετάφραση – Επιμέλεια: Πάρβη Πάλμου | Trans News | Υγεία | T-zine.gr | 04/07/2021
© T-zine.gr με πληροφορίες από Wiley Online Library & Journal of the International AIDS Society
Ποια είναι η αντίδρασή σας;

H Πάρβη Πάλμου ξεκίνησε τις σπουδές της στην ψυχολογία στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος (Bachelor of Artsin Psychology). Ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο University of Indianapolis όπου πήρε το πτυχίο Master in Clinical Psychology. Μετεκπαίδευση στη Θεραπεία Gestalt. Είναι τακτική συνεργάτης και αρθρογράφος σε διάφορες εφημερίδες, περιοδικά και ιστοσελίδες. Είναι μέλος του ΣΥΔ και προσφέρει εθελοντική εργασία και ψυχολογική υποστήριξη συντονίζοντας ομάδες αυτογνωσίας στο Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών. Ασχολείται ιδιαίτερα με την LGBTQI συμβουλευτική και έρευνα.