Η Hanne Gaby Odiele είναι μία θαρραλέα σταρ της μόδας, γνωστή για τον εντυπωσιακό και τολμηρό τρόπο με τον οποίο αντιπροσωπεύει το street style. Σήμερα, η βετεράνος της πασαρέλας και των δρόμων της πόλης αποκαλύπτει ένα πολύ προσωπικό κομμάτι του εαυτού της: η Odiele είναι ίντερσεξ.
Το μοντέλο Hanne Gaby Odiele αποκαλύπτει ότι είναι ίντερσεξ
«Είναι πολύ σημαντικό για εμένα, σε αυτή τη φάση της ζωής μου, να σπάσω τα ταμπού», λέει η 29χρονη supermodel από την Kortrijk στο Βέλγιο, σε μία αποκλειστική συνέντευξη στην USA TODAY.
«Σε αυτό το σημείο, σε αυτήν τη χρονική περίοδο και σε αυτήν την ηλικία, δεν θα έπρεπε να διστάζουμε να μιλήσουμε για αυτό», λέει η Odiele, ένα από τα πρώτα, ευρέως γνωστά πρόσωπα που αποκάλυψε την ίντερσεξ ταυτότητά της και μοιράστηκε την ιστορία της.
Τα ίντερσεξ άτομα γεννιούνται με βιολογικά χαρακτηριστικά, όπως γεννητικά όργανα ή χρωμοσώματα, που δεν συνάδουν με τους τυπικούς ορισμούς του αρσενικού ή του θηλυκού. Έως και 1,7% του πληθυσμού γεννιέται με ίντερσεξ χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη – ένα ποσοστό σχεδόν ισοδύναμο με τον αριθμό των κοκκινομάλληδων.
Πέρα από το να δώσει φωνή σε ανθρώπους που βρίσκονται συχνά στο περιθώριο, η Odiele αποκαλύπτει την ταυτότητά της με σκοπό να φέρει στο φως της δημοσιότητας τις ιατρικές επεμβάσεις που υφίστανται τα ίντερσεξ παιδιά, χωρίς τη συγκατάθεσή τους – μία εσφαλμένη πρακτική που στοχεύει στην αλλαγή της εμφάνισης των παιδιών, σύμφωνα με τον τυπικό διαχωρισμό αρσενικό – θηλυκό. «Είμαι πολύ περήφανη που είμαι ίντερσεξ,» λέει, «αλλά πολύ θυμωμένη που αυτές οι επεμβάσεις συνεχίζουν να γίνονται.»
Τι σημαίνει για κάποιον να είναι ίντερσεξ και πόσο κοινό είναι;
Η Odiele υπήρξε ένα από αυτά τα παιδιά. Γεννήθηκε με Σύνδρομο Αναισθησίας Ανδρογόνων (Androgen Insensitivity Syndrome – AIS), κατά το οποίο μία γυναίκα εμφανίζει περισσότερα ΧΥ χρωμοσώματα, τα οποία τυπικά έχουν οι άντρες. Έχει επίσης εσωτερικούς όρχεις που δεν έχουν κατέβει στη φυσιολογική τους θέση, το όσχεο, ενώ οι γιατροί είπαν στους γονείς της πως αν δεν τους αφαιρούσε, «θα μπορούσα να αναπτύξω καρκίνο και δεν θα μεγάλωνα σαν ένα φυσιολογικό, κορίτσι» λέει η ίδια.
Στην ηλικία των 10, έκανε επέμβαση, ώστε να αφαιρεθούν οι όρχεις, μία εμπειρία που δεν μπορούσε να επεξεργαστεί εκείνη τη στιγμή. «Ήξερα, σε κάποια φάση μετά την επέμβαση, πως δεν θα μπορούσα να κάνω παιδιά, εφ’ όσον δεν είχα περίοδο. Ήξερα πως κάτι δεν πήγαινε καλά».
Στην ηλικία των 18, η Odiele – η καριέρα της οποίας ξεκίνησε δυναμικά όταν ανακαλύφθηκε ένα χρόνο νωρίτερα σε ένα μουσικό φεστιβάλ στο Βέλγιο – υπέστη μία εξίσου ψυχοφθόρα διαδικασία, όταν υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση ανάπλασης κόλπου.
«Δεν είναι τόσο μεγάλο θέμα το να είσαι ίντερσεξ» λέει. Όμως η οδύνη που προκάλεσαν οι δύο επεμβάσεις είναι ένα ζήτημα που ακόμα την απασχολεί. «Αν ήταν ειλικρινείς απ’ την αρχή… έγινε τραύμα εξαιτίας των πράξεών τους».
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓΗ
Η Kimberly Zieselman, εκτελεστική διευθύντρια της Διάδρασης Υποστηρικτών για την Ίντερσεξ Νεολαία (InterACT Advocates for Intersex Youth), λέει πως η Odiele θα ασκήσει ισχυρή επιρροή εκ μέρους της ίντερσεξ κοινότητας και θα συμβάλλει στην απονομιμοποίηση των ιατρικών επεμβάσεων που επιχειρούν να «διορθώσουν» τα ίντερσεξ παιδιά.
Η Zieselman λέει πως η Odiele θα συμμετέχει μαζί της στην ομάδα. «Την φαντάζομαι να εκφράζεται ανοιχτά για τα δικαιώματα της κοινότητας, προσθέτοντας το λιθαράκι της στην κατάρριψη των κυρίαρχων στερεοτύπων» λέει, σημειώνοντας πως οργανισμοί – όπως τα Ηνωμένα Έθνη ή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας – ήδη καταδικάζουν τις εν λόγω χειρουργικές επεμβάσεις ως παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα «ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη – και θα αφυπνίσει την οργή».
Η Zieselman, 50 ετών, βίωσε μία αντίστοιχη εμπειρία, επώδυνη όσο της Odiele. Στην ηλικία των 15, ένας ογκολόγος, στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης, είπε στους γονείς της ότι είχε μερικώς σχηματισμένη μήτρα και ωοθήκες που έπρεπε να αφαιρεθούν, ώστε να μην αναπτυχθεί καρκίνος. Οι γονείς της συμφώνησαν.
Όταν η παντρεμένη μητέρα δύο υιοθετημένων δίδυμων κοριτσιών ήταν 40 και είχε πρόβλημα με την κήλη της, απέκτησε πρόσβαση στον ιατρικό της φάκελο. Εξεπλάγη όταν ανακάλυψε ότι η εγχείρηση που είχε κάνει ως έφηβη είχε ως αποτέλεσμα την αφαίρεση εσωτερικών όρχεων. Η Zieselman δεν είχε ποτέ μήτρα, ωοθήκες – ή καρκίνο: ήταν ίντερσεξ.
«Ειλικρινά, η ιστορία μου δεν είναι μοναδική» λέει η Zieselman, η οποία έχει θέσει ως πρώτη προτεραιότητα της ομάδας το τέλος τέτοιων μη αναστρέψιμων χειρουργικών επεμβάσεων. «Εκατοντάδες γυναίκες έχουν ζήσει μία παρόμοια εμπειρία. Κρύβοντας την αλήθεια σε κάνει να νιώθεις σαν φρικιό».
Ο φόβος για τη μη-δυαδική φυσιολογία – που δεν έχει επιπτώσεις στην υγεία ενός ανθρώπου – είναι η αιτία των χειρουργικών παρεμβάσεων στα σώματα των ίντερσεξ παιδιών, λέει η Sue Stred, καθηγήτρια παιδιατρικής στο SUNY Upstate Ιατρικό Πανεπιστήμιο. Όταν τα γεννητικά όργανα ενός νεογέννητου βρέφους φαίνονται «α-τυπικά», οι γονείς εξαναγκάζονται να συναινέσουν στις συμβουλές των γιατρών και αφήνουν το παιδί τους να υποστεί πλαστικές επεμβάσεις, ώστε να φαίνεται «συνηθισμένο».
Όσο για τις ανησυχίες περί καρκίνου, η Stred λέει πώς δεν υπάρχουν «καλά, αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα» σχετικά με τις πιθανότητες που έχει κάποιος με Σύνδρομο AIS να αναπτύξει καρκίνο, σε περίπτωση που δεν αφαιρεθούν οι όρχεις. «Τα ποσοστά που παρουσιάζουν τις πιθανότητες για καρκίνο είναι εμφανώς διογκωμένα», λέει η Stred, η οποία είναι εξειδικευμένη στην παιδιατρική ενδοκρινολογία.
ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η αφαίρεση όρχεων οδηγεί σε μακροχρόνια εξάρτηση από ορμονικά φάρμακα, λέει η Stred, και μόνιμη στειρότητα. Άλλες οργανικές επιπτώσεις είναι η σεξουαλική υπαισθησία, η ουρολοίμωξη και η ακράτεια.
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις αυτής της διαδικασίας είναι επίσης ολέθριες, λέει η Stred. «Υπάρχει μία αίσθηση προδοσίας, όταν έφηβοι ή νεαροί ενήλικες ανακαλύπτουν τον πραγματικό λόγο της επέμβασης. Μερικά άτομα αγνοούν τελείως την υγεία τους, καθώς αισθάνονται οργισμένοι για όλα όσα τους προκάλεσαν οι γιατροί, πριν την ηλικία συναίνεσης».
Και υπάρχει τεράστια δυσαρέσκεια προς τους γονείς. Τα παιδιά σκέφτονται «κάτι μου έκαναν: νιώθατε πως δεν ήμουν τέλειος/α: Έπρεπε να ‘διορθωθώ’».
Η ενημέρωση σχετικά με ίντερσεξ ζητήματα αυξάνεται με αργό ρυθμό, λέει η Zieselman, η οποία τονίζει πως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν ξέρουν καν τι σημαίνει ίντερσεξ. Το να είναι κάποιος ίντερσεξ έχει να κάνει με τα βιολογικά, γενετικά του χαρακτηριστικά. Δεν είναι το ίδιο με το να είναι κάποιος τρανς: κάποιος δηλαδή του οποίου η ταυτότητα φύλου – ο τρόπος που νιώθει μέσα του – δεν αντιστοιχεί στο βιολογικό του φύλο. Ένα ίντερσεξ άτομο μπορεί να είναι ετεροφυλόφιλος, ομοφυλόφιλος, λεσβία ή αμφιφυλόφιλος.
«Μου φαίνεται εκπληκτικό το γεγονός ότι, τα τελευταία δύο χρόνια, όλο και περισσότεροι νέοι, ίντερσεξ άνθρωποι αποφασίζουν να μιλήσουν ανοιχτά και ελεύθερα σε μικρότερες ηλικίες. Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό στο ΛΟΑΤ κίνημα,» λέει η Zieselman.
Αυτή η ομάδα ανθρώπων μπορεί να ανοίξει το δρόμο για το ζήτημα των περιττών επεμβάσεων. Η τρανς κοινότητα «ξέρει τι κάνει» λέει. «Καμία ιατρική παρέμβαση, έως ότου (τα άτομα) αποκτήσουν ψυχολογική υποστήριξη. Αυτή είναι μία ιδέα που θα μπορούσαμε να προωθήσουμε».
Πάνω απ’ όλα, η Stred λέει πως δεν θα έπρεπε να γίνεται καμία επέμβαση, πριν ένα ίντερσεξ παιδί φτάσει στην ηλικία συναίνεσης και έχει τη δυνατότητα να αποτιμήσει τους κινδύνους και τα οφέλη. «Δεν θα έκανες πλαστική στη μύτη σε ένα 7-χρονο παιδί» λέει.
ΜΙΑ ΔΥΝΑΤΗ ΦΩΝΗ
Όταν ξεκινούσε η καριέρα της Odiele το 2006, χτυπήθηκε από ένα αυτοκίνητο που πέρασε με κόκκινο στους δρόμους της Νέας Υόρκης, αφήνοντάς την με δύο σπασμένα πόδια και πολλαπλά κατάγματα. Μετά από πολλές επεμβάσεις και φυσιοθεραπεία, περπάτησε ξανά στην πασαρέλα – μόλις 10 μήνες μετά. Λέει πως η εμπειρία αυτή την έκανε να σιγουρευτεί για την καριέρα της και «μου έδωσε το λόγο να αγωνίζομαι για κάτι».
Σήμερα ελπίζει να πάρει μαζί της αυτό το πνεύμα αγωνιστικότητας στο επόμενο στάδιο, εκεί όπου θα υπερασπίζεται με πάθος την ίντερσεξ νεολαία. «Είναι πολύ σημαντικό για μένα και για τη ζωή μου να μιλάω γι’ αυτό» λέει η Odiele, της οποίας η ιστορία θα δημοσιευτεί στο τελευταίο τεύχος της Vogue.
H Odiele είχε αποκαλύψει στο παρελθόν την ίντερσεξ ταυτότητά της σε κοντινούς φίλους και έμπιστους συνεργάτες, κυρίως πάνω σε συζητήσεις για παιδιά. Ωστόσο, αυτή είναι η πρώτη της δημόσια ανακοίνωση. Λέει πως δεν φοβάται τις αντιδράσεις συνεργατών στη βιομηχανία μόδας. «Θα με αντιμετωπίζουν όπως με αντιμετώπιζαν πάντα» λέει. «Τίποτα δεν θα έπρεπε να αλλάξει».
Σήμερα λατρεύει να χαλαρώνει, φορώντας τα ρούχα του συζύγου της, αλλά και να «στολίζεται». Λέει πως το να είναι ίντερσεξ την έχει κάνει να βλέπει τη μόδα από μία άλλη οπτική γωνία. «Δεν χρειάζεται να αντιπροσωπεύω συγκεκριμένους ρόλους» λέει. «Κατάφερα να αισθάνομαι περισσότερο σαν άτομο».
Ο σύζυγός της, το μοντέλο John Swiatek, λέει πως είναι «απίστευτα περήφανος και ευτυχισμένος που η γυναίκα του μίλησε ανοιχτά. «Έχω εντυπωσιαστεί με την απόφασή της να στηρίξει τα ίντερσεξ παιδιά, ώστε να τους δώσει την ευκαιρία να αποφασίσουν τα ίδια για το σώμα τους, σε αντίθεση με την Hanne και άλλα παιδιά που δεν είχαν άλλη επιλογή» λέει ο ίδιος.
Το προηγούμενο καλοκαίρι, η Odiele – που έχει υπάρξει περιζήτητη για κορυφαίους φωτογράφους και οίκους μόδας, όπως Dior και Alexander Wang – παντρεύτηκε τον Swiatek σε έναν εξωτερικό χώρο, στα προάστια της Νέας Υόρκης.
Φορούσε μία κάπα με πέπλο που κρεμόταν από το δαντελένιο της φόρεμα, ένα στρατιωτικό παντελόνι κι ένα διάφανο πουκάμισο. Οι παράνυφες ήταν ξυπόλητες και φορούσαν λαμπερά φορέματα στο χρώμα της λεβάντας.
Ήταν το σήμα κατατεθέν της Odiele.
H Odiele, λέει για το πρωτοποριακό της στυλ ότι «είμαι απλά ο εαυτός μου, χωρίς κανόνες», στέλνει το ίδιο μήνυμα στην ίντερσεξ νεολαία: «Μπορείς να είσαι όποιος θέλεις. Δεν έχει σημασία».
Μετάφραση για το T-zine.gr
Λιάνα Σκλια
© T-zine.gr με πληροφορίες από USA TODAY
Ποια είναι η αντίδρασή σας;
